Omuz Eklemi Kırık ve Çıkıkları
Omuz çıkığı, omuz eklemini oluşturan kemiklerin (humerus başı ve glenoid fossa) normal pozisyonlarından ayrılması durumudur. En sık görülen çıkık türü, kolun yana açık ve dışa dönük pozisyonda zorlanması sonucu meydana gelen ön çıkıklardır. Bu tür çıkıklar, omuzu yerinde tutan yapıların (bağlar, tendonlar, eklem kapsülü) hasar görmesine neden olur. Çıkığın ilk oluştuğu yaş, hastanın eklem esnekliği gibi faktörler, tekrarlama riskini önemli ölçüde etkiler. Omuz çıkıkları her yaşta görülebilir ve beraberinde kırık, damar veya sinir yaralanmaları da eşlik edebilir.
Omuz Çıkığı Belirtileri
- Omuz bölgesinde şiddetli ağrı
- Omuz hareketlerinde kısıtlılık
- Omuzda gözle görülür şekil bozukluğu
- Morarma
- Omuz bölgesinde karıncalanma ve güçsüzlük
Omuz Çıkığı Nedenleri
Omuz çıkıkları genellikle spor yaralanmaları, travmalar veya zorlayıcı, ters hareketler sonucu oluşur. Özellikle sporcularda, kolun aşırı geriye doğru hareket ettirildiği durumlarda sıkça görülür.
Omuz Çıkığı Tanısı
Omuz çıkığı tanısı, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle konur. Hastanın şikayetleri ve fizik muayene bulguları değerlendirildikten sonra, röntgen çekilerek çıkığın türü ve eşlik eden kırıklar belirlenir. Gerekli durumlarda, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile yumuşak doku yaralanmaları (bağ, tendon, labrum yırtıkları) değerlendirilir.
Omuz Çıkığı Tedavisi
Omuz çıkığı tedavisi, çıkığın yerine oturtulması (redüksiyon) ve rehabilitasyonu içerir. Redüksiyon işlemi, kas gevşetici ve yatıştırıcı ilaçlar altında, çeşitli manevralarla yapılır. Redüksiyon sonrası röntgen çekilerek işlemin doğruluğu kontrol edilir. Rehabilitasyon sürecinde, omuz bandajı veya ateli kullanılarak omuz sabitlenir. Daha sonra, fizik tedavi ile omuz hareketleri ve kas gücü geri kazandırılır.
Omuz Çıkığı Ameliyatı
Omuz çıkığı ameliyatı, genellikle tekrarlayan çıkıklarda, genç ve aktif bireylerde veya eşlik eden ciddi yaralanmaların olduğu durumlarda uygulanır. Ameliyatın amacı, omuzun stabilitesini sağlamak ve hareket aralığını korumaktır.
Artroskopik (kapalı) veya açık cerrahi yöntemlerle yapılabilir. Artroskopik cerrahi, küçük kesilerle kamera ve cerrahi aletlerin kullanıldığı minimal invaziv bir yöntemdir. Ameliyat sırasında, yırtık labrum, bağlar ve diğer hasarlı yapılar onarılır.
Omuz Çıkığı Ameliyatı Riskleri
- Enfeksiyon
- Sinir ve damar yaralanmaları
- Eklem sertliği
- Ağrı
- Tekrarlayan çıkık
- Ek ameliyat ihtiyaç
Omuz Çıkığı Ameliyatı Sonrası İyileşme
Ameliyat sonrası iyileşme süreci, cerrahi işlemin türüne ve hastanın durumuna göre değişir. Genellikle, ameliyattan sonra omuz askısı kullanılır ve fizik tedaviye başlanır. Tam iyileşme süreci birkaç ay sürebilir.
