El ve El Bilek Yaralanmaları

Skafoid kırığı, el bileğinin ön kısmında yer alan ve el bileğinin hareket kabiliyeti ile esnekliğinde önemli rol oynayan skafoid kemiğinin kırılmasıdır. Elin kullanımıyla birlikte ağrının daha da kötüleşmesine neden olan bu kırık, başparmakta da ciddi ağrıya yol açabilir. Genellikle elin üzerine düşülmesi sonucu oluşan skafoid kırığı, el bileğinde şişlik, hassasiyet ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi edilmediği takdirde kalıcı hasarlara neden olabilir.

Skafoid Kırığı İyileşme Belirtileri

Skafoid kırığının iyileşme belirtileri arasında ağrının azalması, şişliğin yavaş yavaş inmeye başlaması yer alır. Bunların yanı sıra hareket kabiliyetinin artması ve el bileğinin güçlenmesi de iyileşme belirtileri arasında sayılabilir. Skafoid kırığı iyileşme süresi, kırığın şiddetine ve tedavi şekline bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Skafoid Kırığı Belirtileri

Skafoid kırığının ilk belirtisi el bileğinde görülen ağrıdır. Bu ağrının yanı sıra şişlik de görülebilir. Skafoid kırığı belirtileri şunlardır:

  • Başparmakta el bileğinin üst kısmında görülen ağrı
  • El bileğinde hassasiyet ve şişlik
  • El bileğini hareket ettirirken zorlanma ve kısıtlı hareket
  • Skafoid kemiğinin bulunduğu bölgeye bastırıldığında oluşan ağrı
  • Bazı durumlarda el bileğinde morarma
  • Ağrının günlerce devam etmesi

Bazı kişilerde bu belirtiler kırık sonrasında hafif şekilde görülebilir ve fark edilmesi zor olabilir. Belirtilerin devam ettiği durumlarda doktora başvurmak önemlidir.

Skafoid Kırığı Nedenleri

Skafoid kırığı, el bileğinin üstüne düşme ve travmalar nedeniyle el bileği bölgesindeki kemiğin kırılmasıyla meydana gelir. Darbe alma, trafik kazaları gibi nedenlere bağlı olarak da skafoid kırığı oluşabilir.

  • Kişinin avuç içi açık bir şekilde elin üzerine düşmesi
  • Futbol, basketbol ve bisiklet gibi spor dallarında düşme veya çarpışma
  • Özellikle motorlu araç kazalarında veya bisiklet kazalarında kişinin el bileği üzerine düşmesi
  • El bileğine doğrudan alınan bir darbe veya sert bir çarpma

Skafoid Kırığı Teşhisi

Skafoid kırığı teşhisi, fiziksel muayene ve çeşitli görüntüleme testlerinin bir araya getirilmesiyle kesin olarak konulur. Bu yöntemler, kırığın varlığını doğrulamak ve doğru tedavi planını oluşturmak için kullanılır.

Skafoid Kırığı Tanısında Kullanılan Yöntemler

  • Fiziksel Muayene: Doktor, skafoid kemiğinin bulunduğu bölgeye baskı uygulayarak hassasiyeti değerlendirir. Kırık varsa, bu bölgeye basıldığında ağrı hissedilir.
  • Röntgen: Skafoid kırığı şüphesi durumunda röntgen çekilir. Ancak, bazı durumlarda kırık röntgende hemen görünmeyebilir.
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Yumuşak doku ve kemik yapısındaki detayları net bir şekilde gösterir.
  • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Skafoid kemiğindeki kırığın yerini ve ciddiyetini daha net bir şekilde görmek için kullanılır.
  • Kemik Sintigrafisi: Zor teşhis edilen skafoid kırıklarında faydalı olabilir.

Skafoid kırığı tanısı, bazen zorlayıcı olabilir. Özellikle kırığın hemen ardından çekilen röntgenlerde kırık hattı belirgin olmayabilir. Bu nedenle, şüpheli durumlarda ileri görüntüleme yöntemlerine başvurulması önemlidir.

Skafoid Kırığı Tedavi Yöntemleri

Skafoid kırığının tedavisi, kırığın yerine, hasarın şiddetine ve kırığın ne kadar süredir var olduğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Tedavi yöntemleri, kemiğin kaynamasını sağlamayı ve el bileği fonksiyonlarını geri kazandırmayı amaçlar.

Skafoid Kırığı Tedavi Seçenekleri

  • Alçı veya Atel: Skafoid kemiğindeki kırıklar, genellikle alçı veya atel ile tedavi edilir. Bu yöntem, kemiğin doğal olarak kaynamasına izin verir.
  • Cerrahi Müdahale: Kırık kemik parçalarının yer değiştirdiği durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyat sırasında, kırık parçalar sabitlenerek doğru pozisyonda kaynamaları sağlanır.
  • Kan Akışını Artırma: Skafoid kemiğinin kan akışı az olduğu için, bazı durumlarda cerrahi müdahale ile kan dolaşımı artırılabilir.
  • Fizik Tedavi: Alçı veya cerrahi müdahale sonrasında, el bileğinin hareket kabiliyetini ve gücünü geri kazanmak için fizyoterapi önerilir.
  • Elektriksel Kemik Stimülasyonu: Hasar gören dokuların ve kemiğin iyileşmesi için düşük frekanslı elektrik akımı uygulanır.
  • Kemik Grefti: Kemiğin iyileşmediği durumlarda, başka bir bölgeden alınan kemik grefti kırık bölgesine yerleştirilebilir.

Cerrahi Tedavi

Skafoid cerrahisi, el bileğinde yer alan ve önemli fonksiyonlara sahip skafoid kemiğindeki kırıkların tedavisinde uygulanan cerrahi bir yöntemdir. Bu kemiğin kırıkları, özellikle el bileği üzerine düşme sonucu meydana gelir ve tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Cerrahi müdahale, kırığın tipine, yerine ve hastanın genel durumuna göre planlanır. Ameliyatın temel amacı, kırık kemikleri doğru pozisyona getirerek iyileşmeyi hızlandırmak ve el bileği fonksiyonlarını geri kazandırmaktır.

Skafoid cerrahisi, genellikle lokal veya bölgesel anestezi altında gerçekleştirilir. Cerrah, kırığın durumuna göre açık veya artroskopik (kapalı) yöntemleri tercih edebilir. Açık cerrahide, el bileğinde küçük bir kesi yapılarak kırık kemiğe ulaşılır ve kemik parçaları vidalar, teller veya plaklar kullanılarak sabitlenir. Artroskopik cerrahide ise, küçük kesilerden yerleştirilen kamera ve cerrahi aletler yardımıyla işlem gerçekleştirilir. Bu yöntem, daha az doku hasarına neden olduğu için iyileşme süreci daha hızlı olabilir. Ameliyat sonrası, el bileği bir atel veya bandaj ile sabitlenir ve ağrı kontrolü sağlanır.

Ameliyat sonrası iyileşme süreci, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve uygulanan cerrahi tekniğe göre değişiklik gösterir. Hastalar genellikle aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir. Dikişler yaklaşık 1-2 hafta sonra alınır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon, ameliyat sonrası iyileşme sürecinde önemli bir rol oynar. Fizik tedavi, el bileği hareketliliğini geri kazanmaya, kas gücünü artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Ameliyat sonrası dönemde, hastaların doktorlarının ve fizyoterapistlerinin önerilerine uymaları, iyileşme sürecinin başarılı olması için kritik öneme sahiptir.

Tedavi Sonrası İyileşme Süreci

Skafoid kırığı tedavisinden sonra, bir süre boyunca alçı veya atel kullanılması gerekebilir. Tam iyileşmenin sağlanması önemlidir, çünkü bu durum el bileği hareket kabiliyetini doğrudan etkiler. Tedavi sürecinde, hastaların doktorlarının ve fizyoterapistlerinin önerilerine uymaları, iyileşme sürecinin başarılı olması için kritik öneme sahiptir.